„Żurek wielkanocny”

Składniki:

2 szkl. esencjonalnego wywaru z jarzyn, 1.5 l wywaru z szynki, 2 ząbki czosnku, majeranek, chrzan, sól, zakwas na żur (ok. 0.5 l na 1 l wywaru).

Dodatki: trochę szynki, kiełbasy lub chudego boczku, jaja ugotowane na twardo (pół jaja na porcję).

Sposób wykonania:

    W wielu domach na uroczysty posiłek w Niedzielę Wielkanocną, zwanych przez jednych śniadaniem, przez innych obiadem, podaje się jako jedyne danie na gorąco zwyczajny żurek, wzbogacony wszakże okolicznościowymi ingrediencjami, o które nietrudno w polskim domu w okresie przedświtecznym: będzie to wywar z czegoś wędzonego oraz jarzyn ugotowanych wcześniej na tradycyjną sałatkę jarzynową.

    Dawniej, kiedy szynkę często gotowało się w domu, robiono żur w tym aromatycznym (i tłustym!) wywarze, ale ty możesz użyć wywaru z wędzonego boczku, wędzonych żeberek lub ogonówki. Oczywiście możesz ściągnąć tłuszcz z powierzchni wywaru, jeśli wolisz nie mnożyć i tak wystarczająco dużej ilości kalorii na wielkanocnym stole.

    Oba wywary łączysz w dużym garnku, dodajesz dwa, trzy ząbki drobniutko pokrojonego lub zmiażdżonego czosnku i łyżkę majeranku, doprowadzasz płyn do wrzenia i na koniec, mieszając, wlewasz żur.

    Może to być zakwas zrobiony przez ciebie, może to być żur z butelki kupiony w sklepie albo na targu, a w ostateczności z torebki z napisem "Barszcz biały" lub "Żurek" (oczywiście wcześniej rozmieszany w wodzie).

    Nasz żur nie powinien być gęsty, raczej niech będzie rzadki, niemal przezroczysty, i mocno kwaśny. Do takiego żuru dodajesz dwie, trzy łyżeczki świeżo startego chrzanu.

    Wszystko jeszcze raz dokładnie mieszasz, kosztujesz, solisz do smaku (z solą uważaj bo kupne żurki są słone, a i w wywarach jest trochę soli) i gotujesz parę minut. Niektórzy na koniec zabielają taki żur gęstą śmietaną, ale nie jest to konieczne.

    Gasisz więc gaz pod garnkiem - nawet rzadki żur zostawiony na małym ogniu łatwo przypalić, a przypalony nie nadaje się do zjedzenia. Do wazy wsypujesz pokrojone w kostkę wędliny - szynkę, kiełbasę, chudy boczek - dodajesz jajka na twardo i pokrajane na szóstki lub ósemki (możesz je pokroić na połówki i rozłożyć na talerzach lub podać na osobnym półmisku). Zalewasz to wszystko wrzącym żurem i podajesz na stół, przy którym biesiadnicy pałaszowali dotąd wędliny, sałatki, pasztety i inne świąteczne specjały.

    Jak zakisić żur domowym sposobem?

    W kamionkowym garnku mieszasz 3 - 4 łyżki mąki żytniej, najlepiej razowej (czyli grubo mielonej i nieprzesianej, z otrębami) z dwiema szklankami przegotowanej letniej wody, wkładasz skórkę razowego chleba i 3 - 4 ząbki czosnku. Przykrywasz garnek deseczką lub talerzykiem i stawiasz w ciepłym miejscu. Po kilku dniach żur powinien być gotowy - wyraźnie kwaskowy i przyjemnie pachnący.